252

Buikklachten kunnen onder andere ontstaan als je eigen alvleesklier (pancreas) niet voldoende spijsverteringsenzymen kunnen maken.

Basisonderdelen

Een enzym is een stof die in het geval van de spijsvertering, helpt bij het uit elkaar 'knippen' van je voeding. Het is de bedoeling dat je voeding in zodanig kleine stukjes wordt geknipt dat de onderdelen ervan door de filters van je darmen - de slijmlaag - heen  kunnen. Bij een gezonde darm is deze slijmlaag alleen doorgankelijk voor hele kleine stukjes; de bouwstoffen van eiwitten: aminozuren en peptiden; de bouwstenen van vetten: glycerol en vrije vetzuren; en de bouwstenen van koolhydraten: glucose, fructose en galactose.

Knippen

Vergelijk een spijsverteringsenzym maar met een schaar. Als je een schaar wilt maken, heb je vijf onderdelen nodig; 1 linkermes, 1 linkerhandvat, 1 rechtermes, 1 rechterhandvat en 1 pinnetje in het midden. Zonder dit pinnetje kun je wel snijden en prikken, maar niet knippen. Stel je daarbij voor dat in je lichaam een vitamine de functie van het pinnetje heeft. Zo is het bij enzymen ook, je hebt deze onderdelen ook in deze verhouding nodig. Je lichaam kan deze spijsverteringenzymen niet in de winkel of via het internet bestellen, maar moet ze gewoon zelf bouwen. Alle onderdelen moeten daarvoor in de juiste verhouding en ook in de benodigde hoeveelheden in je lever en pancreas op voorraad zijn.

Specifiek

Spijsverteringsenzymen knippen specifieke verbindingen. Zo zijn er enzymen die specifiek eiwitten knippen: de proteïnasen; die vetten knippen; de lipasen en die koolhydraten knippen: de amylasen. Het achtervoegsel '-ase' betekent '-enzym'; met het woorddeel dat ervoor staat, geef je aan welke stof door dit enzym geknipt wordt. 'Amyl-' in amylase, verwijst naar koolhydraten in het algemeen, maar er zijn ook specifiekere enzymen. Sacharase breekt sacharide af (1 glucose gekoppeld aan 1 fructose); maltase breekt maltose af (1 glucose gekoppeld aan 1 glucose) en lactase breekt lactose af (1 glucose gekoppeld aan 1 galactose).

Opgeblazen

Vooral als je veel last hebt van een opgeblazen buik, in combinatie met buikpijn en diarree, is de kans groot dat je op dit moment (nog) niet in staat bent om voldoende spijsverteringsenzymen te bouwen die nodig zijn om het grootste deel van de koolhydraten uit jouw maaltijden af te breken. Je kunt altijd een groot deel wèl verteren. Er blijft nu echter ook een te groot deel onverteerd. Deze onverteerde koolhydraten vervolgen het traject van de darmen en komen terecht bij de bacteriën in de dikke darm. Hoe meer koolhydraten deze bacteriën te eten krijgen, hoe meer gassen zij kunnen maken. Het kan zijn dat jouw lichaam erfelijk gezien niet handig is in het bouwen van goede enzymen, maar het kan ook zijn dat je lever - het centrale magazijn van je lichaam - en je alvleesklier niet genoeg van de juiste voedingsstoffen op voorraad hebben. Het gaat daarbij om de verhouding en om de hoeveelheid.

Aanvullen

Je hebt nu verschillende mogelijkheden:
1. eet weinig koolhydraten; dat doe je bijvoorbeeld via de paleo-voeding;
2. eet FODMaP-arm; je vermijd hooguit een maand bepaalde koolhydraten en wel de koolhydraten waarvan de kans het grootst is dat je de specifieke spijsverteringsenzymen te weinig kunt bouwen en onderzoekt daarna verder (zie het boek 'FODMaP, alles over PDS en onbegrepen buikklachten');
3. vul de spijsverteringsenzymen (tijdelijk) aan via een supplement;
of een combinatie hiervan; tijdelijk of voor een langere tijd.

Suppleren

De meeste van mijn cliënten kunnen zelf genoeg spijsverteringsenzymen bouwen als zij hun darmen, lever en alvleesklier weer op volle kracht hebben gekregen via een persoonlijk dieetadvies. Er blijft echter altijd een groep die erfelijk gezien bepaalde enzymen blijvend niet (voldoende) kan maken. Zij zijn dan zeker geholpen met een spijsverteringsenzym-supplement, waardoor zij een fijn hulpmiddel hebben in vooral sociale situaties. Op die manier kunnen degenen met lactose-intolerantie ook een keer met vrienden of familie buitenshuis een cappuccino drinken of tijdens de eliminatiefase van het FODMaP-beperkte dieet op een verjaardag toch een stukje door de gastvrouw gebakken appeltaart snoepen.

Ik adviseer graag de spijsverteringsenzym-supplementen van Disolut, een Nederlands familiebedrijf met producten die zijn afgestemd op de Nederlandse voeding. Dit doe ik vooral bij cliënten die in de eliminatiefase van het FODMaP-beperkte dieet extra spijsverteringsenzymen kunnen gebruiken als zij een grote voedingsstoffen-achterstand hebben. Dit wel altijd naar aanleiding van een goede anamnese en in combinatie met een persoonlijk dieetadvies. Het heeft geen zin om deze enzymen zomaar te gebruiken als je de oorzaak van het enzymtekort niet aanpakt. Deze oorzaak ligt vaak op een ander gebied dan de cliënt denkt, anders had deze de klachten immers al opgelost. Enzymen zijn verder niet schadelijk; het zijn dezelfde stoffen die jouw lichaam zelf ook maakt, dus je kunt altijd een proefje proberen.

Wil je meer weten over hoe suppletie van spijsverteringsenzymen jou kunnen helpen om sneller op te knappen, neem dan gerust contact op voor gratis oriënterend gesprek.

(252)